Η ΕΕ αναλύοντας την εφαρμογή της S3, λαμβάνοντας υπόψιν τις παγκόσμιες προκλήσεις των 17 στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και δημιουργώντας την πολιτική της Πράσινης και Ψηφιακής Μετάβασης για την αντιμετώπιση των διεθνών προκλήσεων, ήδη έχει επεκτείνει την έννοια της Έξυπνης Εξειδίκευσης S3 στην έννοια της Έξυπνης Εξειδίκευσης S4+. Η S4+ Smart Specialisation Strategies for Sustainable and Inclusive Growth” είναι η φυσική συνέχεια της S3 με την σημαντική διαφοροποίηση ότι η καινοτομία δεν πρέπει να ακολουθεί τυφλά τη λογική της ανταγωνιστικότητας, αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται σε ευρύτερες περιφερειακές και κοινωνικές προκλήσεις και να αποτελεί ένα «ενδιάμεσο βήμα προς τους πιο μακροπρόθεσμους στόχους της προώθησης της βιωσιμότητας και της συμπερίληψης». Η S4+ εξακολουθεί να αντλεί την καινοτομία από το περιφερειακό επίπεδο, αλλά υπογραμμίζει ότι η εστίαση της περιφερειακής πολιτικής πρέπει να στραφεί σε μετασχηματιστικές αλλαγές, ενώ σημαντικός παράγοντας είναι η ενίσχυση της συμπερίληψης της τοπικής κοινωνίας στις διαδικασίες.

Για την προγραμματική περίοδο 2021-27, κύριος στρατηγικός στόχος της Περιφέρειας είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και ελκυστικότητας της Περιφέρειας με στόχο την ενίσχυση των εγκατεστημένων και αναδυόμενων οικονομικών δραστηριοτήτων, καθώς και την άμβλυνση των προβλημάτων και των μειονεκτημάτων που υπάρχουν λόγω του νησιωτικού χαρακτήρα της «Ευρωπαϊκής Πολυνησίας» που ονομάζεται Αιγαίο Πέλαγος. Στην κατεύθυνση αυτή, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εμβάθυνση και διεύρυνση της Περιφερειακής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης.

Η περιφέρεια έπρεπε να αντιδράσει στις προκλήσεις της προγραμματικής περιόδου 2021-2027 που απαιτεί ένα πολύ πιο απαιτητικό σύστημα διακυβέρνησης που να πληροί τον Αναγκαίο Πρόσφορο Όρο 1 (εξυπνότερη Ευρώπη) καθώς και την εκπλήρωση των επτά σχετικών κριτηρίων όπως αναφέραμε σε προηγούμενα κεφάλαια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου καθιερώνει ένα νέο σύστημα Διακυβέρνησης πολύ πριν αρχίσουν να σχεδιάζονται λεπτομερώς και να εφαρμόζονται σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο τα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Για την παρακολούθηση και την υποστήριξη της αναθεώρησης και εφαρμογής της Περιφερειακής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης, ιδρύθηκε το Γραφείο Καινοτομίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Το Γραφείο λειτουργεί υπό τη Διεύθυνση Αναπτυξιακού Σχεδιασμού της Περιφέρειας και σε συνεργασία με την Ειδική Μονάδα Διαχείρισης. 

Οι δραστηριότητες υποστήριξης του Γραφείου Καινοτομίας αντλούν όλη την απαραίτητη πληροφόρηση και αποτελούν εργαλεία για την υποστήριξη της ανάπτυξης της αναθεωρημένης μεθοδολογίας της S4+, και αυτά είναι:

1. Η ανάπτυξη ανανεωμένης μεθοδολογίας για την αναθεώρηση Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας σε πλήρη συγχρονισμό με την αντίστοιχη Εθνική Στρατηγική (ΕΣΕΕ) και την νέα Δομή Διακυβέρνησης της ΕΣΕΕ με κέντρο την Μονάδα ΕΣΕΕ (ΜΟΝ-ΕΣΕΕ) στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
2. Η υποβοήθηση της οργάνωσης της Διαδικασίας Επιχειρηματικής Ανακάλυψης (ΔΕΑ) σε Περιφερειακό επίπεδο και την διασύνδεσή της με τις δραστηριότητες της ΜΟΝ-ΕΣΕΕ. Διενέργεια 8 θεματικών ημερίδων ΔΕΑ σε περιφερειακές και διεθνείς προτεραιότητες. Συνεργασία με το ΠΣΕΚ για την οργάνωση και την ανάδειξη συμπερασμάτων αλλά και συνεχή πληροφόρηση από το δίκτυο PRI για την ανάδειξη νέων τάσεων και αναγκών που συσχετίζονται με την περιφέρεια.
3. Η ανάπτυξη Εγχειριδίου Καινοτομίας για την υποβοήθηση της καταγραφής και τεκμηρίωσης των καινοτόμων ιδεών. Χρήση του εγχειριδίου για ενημέρωση του Δικτύου φορέων σε θέματα καινοτομίας με σκοπό την ανάδειξη νέων ιδεών, την συσχέτιση των μελών της τετραπλής έλικας και τον προσανατολισμό των ιδεών σε πακέτα χρηματοδότησης.
4. Η παρακολούθηση και αξιολόγηση (Π&Α) των δράσεων Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΤΑΚ) της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου που εφαρμόζονται βάση της Στρατηγικής Έξυπνης εξειδίκευσης της Περιφέρειας με εφαρμογή συγκεκριμένων μεθοδολογιών και δεικτών, αλλά και την διασύνδεση του περιφερειακού συστήματος Π&Α με βάσεις δεδομένων και στατιστικές υπηρεσίες στην Ελλάδα και την Ε.Ε. Ανάλυση των στοιχείων με σκοπό την ανάλυση τάσεων και αναγκών μεταβολής οικονομικών δεδομένων και κλάδων αλλά και άντληση συμπερασμάτων από την εφαρμογή RIS3 της περιόδου 2014-20 και τον μηχανισμό παρακολούθησης και αξιολόγησης της RIS της ΠΒΑ.
5. Η υποστήριξη της λειτουργίας του Περιφερειακού Συμβουλίου Έρευνας Καινοτομίας (ΠΣΕΚ). Το ΠΣΕΚ αποτελεί σημαντικό γνωμοδοτικό μηχανισμό στην περιφέρεια αλλά και παράγοντα υποστήριξης του τεχνολογικού (ψηφιακού και κυκλικού) μετασχηματισμού της οικονομίας της ΠΒΑ. Αποτελεί μηχανισμό συσχέτισης με την ΕΣΕΕ αλλά και την ΜΟΝ-ΕΣΕΕ μέσω της δικτύωσης των διαδικασιών ΔΕΑ αλλά και της υποστήριξης των εργασιών του PRI με σκοπό την διεθνοποίηση και τις διεθνείς συμπράξεις.
6. Η ανάπτυξη σειράς δράσεων προβολής και δημοσιότητας που θα υποστηρίζουν κατά μεγάλο βαθμό τις δραστηριότητες των μελών του Δικτύου Φορέων. Αποσκοπεί σε συνεργασία με την διαδικασία της ΔΕΑ στην ανάδειξη νέων ιδεών, προώθηση συνεργασιών και διεθνοποίηση μέσα από τη χρήση των Πλατφορμών του Γραφείου Καινοτομίας (ΓΚ) Βορείου Αιγαίου. Η ιστοσελίδα του ΓΚ και οι πλατφόρμες υποβοήθησης αποσκοπούν στην ενδυνάμωση της συνεργασίας και της πληροφόρησης του Δικτύου Φορέων και του επιχειρηματικού οικοσυστήματος καθώς και παρακολούθησης και αξιολόγησης των δραστηριοτήτων της ΠΣΕΕ.